De dood van Murat Idrissi

Tommy Wieringa

De veerboot van Tanger naar Algeciras, een felle wind jaagt door de Straat van Gibraltar. In het ruim van het schip, verscholen in de kofferbak van een auto, sterft een jongeman. Met de dode verstekeling in hun auto rijden twee jonge Marokkaans-Nederlandse vrouwen even later Spanje binnen. Groot en leeg strekt het land zich voor ze uit. Aan weerszijden van het asfalt de woestijn. Wat begon als lichtzinnig avontuur, is hun noodlot geworden. In 2004 bezocht Tommy Wieringa een rechtszaak waar hij het feitenrelaas optekenende dat de basis vormt voor 'De dood van Murat Idrissi'. Langs de Spaanse snelwegen naar het noorden worden jaarlijks honderden anonieme doden gevonden die de overtocht niet overleefden. De dood van Murat Idrissi beschrijft het lot van een van hen, maar ook dat van twee migrantendochters, die zich zowel in het land van hun ouders als in Nederland vreemdeling wanen.

De stiefmoeder

Renate Dorrestein

Al twaalf jaar vormt de succesvolle kunstenares Claire
Paagman met haar man Axel en zijn dochter Josefien
een hecht gezin, niet van echt te onderscheiden. Maar
sinds Josefien haar stiefmoeder een geheim heeft toevertrouwd,
is het gedaan met de harmonie. Alle drie voelen ze zich
bespeeld en belazerd. Wie durft als eerste de waarheid open en
bloot op tafel te leggen?


'De stiefmoeder' gaat over een loyaliteitsconflict in een samengesteld
gezin, waarbij jarenlang verzwegen frustraties genadeloos

aan het licht komen. Het verhaal wordt achtereenvolgens verteld
door stiefmoeder Claire, haar man Axel en diens zestienjarige
dochter Josefien. Renate Dorrestein slaagt er als geen ander in
de tijdgeest haarscherp te vangen en excelleert in originaliteit en
humor.

De verdovers

Anna Enquist

Wanneer psychotherapeut Drik de Jong na een periode van rouw zijn vrouw overleed na een lang ziekbed een nieuw begin maakt met zijn professionele werkzaamheden, krijgt hij al snel te maken met een jonge patiënt, de student psychiatrie Allard Schuurman, op wie hij totaal geen grip krijgt. De relatie wordt nog gecompliceerder wanneer Schuurman hem vertelt dat hij met zijn studie stopt en anesthesiologie gaat doen. Uit wat hij verder te horen krijgt, kan hij opmaken dat Schuurman onder de vleugels komt van anesthesiologe Suzan, Driks zus, getrouwd met zijn beste vriend Peter. Drik verzuimt Allard van deze verstrengeling op de hoogte te brengen.

Met alle noodlottige gevolgen van dien.

De verdovers is een roman over de ongrijpbaarheid van onze driften en verlangens, over de remedie die werk en discipline kunnen bieden en over de vraag wat wij moeten doen met onze trauma s: wegstoppen en verdoven of voelbaar maken en naar de oppervlakte laten komen.

De acht bergen

Paolo Cognetti

Met De acht bergen schreef Cognetti een aangrijpend verhaal zonder enige opsmuk. Het boek behandelt bekende thema's van vriendschap, het volwassen worden, de ongerepte en zuivere natuur en de relatie tussen vader en zoon, maar doet dit met een krachtige schrijfstijl en met als prachtig verstild decor de tijdloze bergen.
Klassieke thema’s weten toch steeds weer te bekoren, mits oprecht gebracht. De in Milaan geboren schrijver Paolo Cognetti (1978) is tevens documentairemaker en dat kun je duidelijk merken in de onder meer met de Premio Strega 2017 bekroonde roman De acht bergen. Cognetti observeert en registreert, laat de duiding aan de lezer over. Maar tegelijkertijd weet hij een melancholische sfeer te scheppen waardoor je het gevoel hebt een autobiografische schets te lezen over liefde, dood, vriendschap, de moeizame relatie met ouders en het zoals altijd tevergeefs naar de hand trachten te zetten van het leven, het tarten van het noodlot. Dit alles tegen een adembenemend bergdecor in Noord-Italië.

Kafka op het strand

Murakani Haruki

Kafka Tamura loopt op zijn vijftiende verjaardag van huis weg om te ontsnappen aan de sombere voorspellingen van zijn onmogelijke vader. Zijn reis voert hem naar een vreemde stad, waar hij de oude man Nakata ontmoet die met katten kan spreken. Er wordt een brute moord gepleegd, maar de identiteit van zowel dader als slachtoffer is een groot raadsel.
Vreemde, maar verslavende combinatie van lichte alledaagse schrijfstijl met diepgang en een sprookjesachtige ambiance in het Japan van nu, geen geisha's en klompen en tulpen, maar een echte indruk. Vergelijkbaar met een spannende roadmovie.

Spannend, vervreemdend, humoristisch en onwesters. Een onweerstaanbare mix. Omdat het boek veel lagen kent en niet alles uitwerkt, laat het veel te raden over. In mijn omgeving hebben we hele avonden gesprekken gehad over dit boek. Iedereen las er weer andere verhalen en symboliek in. 

De vreemdeling

Albert Camus


De hoofdpersoon en ik-figuur, Meursault, is een in zichzelf gekeerde, wereldvreemde man die een moord pleegt waarvoor hij ter dood wordt veroordeeld. In het eerste deel komen aan bod wat aan de moord voorafging en de moord zelf.

Meursault is kantoorbediende bij een rederij. Als hij bericht krijgt van de dood van zijn moeder, keert hij terug naar het dorp waar zij in een tehuis woonde. Tijdens de begrafenis toont hij geen verdriet, noch betrokkenheid. Hij blijkt een man zonder ambitie, zonder emotionele betrokkenheid bij anderen en volstrekt onverschillig tegenover het leven. Voor Meursault staat geluk gelijk aan een routinematig bestaan dat vrij is van veranderingen. Hij ontmoet Marie, een vrouw op wie hij ooit verliefd was. De dag na de begrafenis begint hij met haar een relatie.

Het tweede deel van de roman behandelt de berechting van Meursault. In het proces lijkt niet zozeer de moord zelf centraal te staan (het betrof ‘slechts een Arabier’) maar de vraag of Meursault in staat is berouw te tonen. Het feit dat hij geen verdriet toonde bij het overlijden van zijn moeder en dat hij zo kort na de begrafenis een relatie begon, maken hem verdacht. Dat hem verweten wordt goddeloos te zijn raakt hem niet. Gedurende het hele proces voert hij niets aan ter verdediging. Uiteindelijk worden hem zijn gebrek aan berouw en schijnbare gevoelloosheid zwaar aangerekend: hij wordt ter dood veroordeeld.

In de dodencel krijgt Meursault bezoek van een aalmoezenier die hem tracht te bekeren. Meursault ontsteekt hierop in woede, waarna hij zich lijkt te verzoenen met zijn lot. Voor het eerst staat hij open voor de "tedere onverschilligheid van de wereld" en zijn dood zal het hoogtepunt worden van zijn absurde bestaan. Hij is gelijk aan allen. Iedereen is een ter dood veroordeelde. En juist vlak voor de dood is het leven bitterzoet.