Recht op terugkeer

Leon de Winter

De geschiedenis van het Midden Oosten is deprimerend, ook de toekomst ziet er in Het recht op terugkeer niet hoopgevend uit. De bewoners van Israel, ‘het Joodse landje [dat] was ineengekrompen tot een stadsstaat met de oppervlakte van Tel Aviv plus een zandbak’, leven voortdurend in angst. En ‘de Palestijnen waren weliswaar bezig de Joden te verslaan, maar hun overvolle land bood geen werk, geen toekomst, geen hybride auto’s’. De Winter laat in deze roman zijn betrokkenheid zien bij de Joodse zaak, maar de politieke situatie is ondergeschikt aan het verhaal.
We maken kennis met de hoofdpersoon Bram Mannheim in 2024. Hij woont in Israel en werkt bij ‘de bank’, een opsporingsbureau voor verdwenen kinderen. In de vorm van langeflashbacks komen we erachter hoe hij in deze woon- en werksituatie is beland. Eerst gaan we terug naar het jaar 2004: Bram leeft ook dan al in Israel met zijn vrouw Rachel en hun pasgeboren baby Bennie. Hij werkt aan de universiteit. Nadat Bennie een aanslag op zijn crèche net heeft overleefd, besluit het gezin naar Amerika te gaan, waar Bram bij Princeton kan werken. In het huis dat ze daar betrekken, voelt Bram zich niet veilig. Zijn angst is, blijkt vier jaar later, terecht: Bennie is, in enkele minuten onoplettendheid, verdwenen. Hoe dit kon gebeuren, blijft voor zowel Bram als de lezer een lange tijd onduidelijk.
Prettig geschreven, een spannende roman die u een klein beetje laat nadenken over een aantal thema’s in een pessimistische toekomstvisie

Keukenmeidenroman

Kathryn Stockett.

De titel van deze debuutroman van Kathryn Stockett kan misleidend zijn. Wie een boek over allerlei 'oppervlakkige' huishoudelijke zaken verwacht, zal of teleurgesteld zijn of aangenaam verrast. Het is kostelijk geschreven. In het Mississippi van de jaren 60 wordt aan zwarte vrouwen wel de opvoeding van blanke kinderen toevertrouwd, maar niet het poetsen van het tafelzilver. Drie vrouwen zijn het allesbepalende racisme meer dan zat en besluiten actie te ondernemen.

Een keukenmeidenroman is een opbeurende roman die speelt in Jackson, Mississippi, tijdens het ontstaan van de burgerrechtenbeweging, waar aan zwarte vrouwen de opvoeding van blanke kinderen werd toevertrouwd, maar niet het poetsen van het tafelzilver. Het is 1962 en Eugenia, bijgenaamd Skeeter, is na haar afstuderen weer thuis en wil schrijfster worden. Haar wordt aangeraden te schrijven over wat haar raakt. De 'toiletpolitiek' van haar beste vriendin Hilly verwart haar en maakt een gevoel van verzet tegen de onzinnige segregatie in haar wakker. Ze begint de verhalen te verzamelen van zwarte vrouwen. Het verhaal van Aibileen, die 17 blanke kinderen heeft opgevoed, maar haar eigen zoon heeft verloren bij een ongeluk terwijl de blanke bazen de andere kant opkeken. Het verhaal van haar vriendin Minny die ontslagen is omdat ze haar blanke bazin van repliek diende. Het boek dat Skeeter samenstelt met de hulp van Aibileen en Minny, bevat vele schrijnende en schokkende verhalen, maar geeft ook trots en hoop aan de zwarte gemeenschap, en het geeft Skeeter de moed om haar persoonlijke grenzen te verleggen.

Trouw
'Intimiteit naast vervreemding, liefde naast afkeer. Een keukenmeidenroman is zowel een hardhandige herinnering aan de tijd van de rassenscheiding als een hartverwarmend verhaal waarin vooroordelen worden overwonnen.'

Familieportret

Jenna Blum

De inhoud van dit boek is na te lezen bij de boekverslagen op de computer.
We vonden het allemaal een goed boek.Soms ook wel heel heftig.
Een paar mensen hebben het boek achter elkaar gelezen.
Sommige mensen,waaronder ik,moesten het boek toch wel eventjes wegleggen omdat er zoveel verschrikkelijke beelden op je afkwamen.
Dit was ook het onderwerp van gesprek n.a.v.het boek.
Wat kunnen mensen toch beesten zijn of zijn beesten minder erg dan mensen.
Wat zou je zelf doen als je in de schoenen van Anna had gestaan.
Wat heeft Anna veel meegemaakt en tevens heeft men haar beweegredenen om zo te handelen niet begrepen.
Is ze daardoor zo gesloten geworden,ook voor haar dochter.
Trudy wil achter haar verleden komen en zichzelf en haar moeder begrijpen.
Aan de hand van 2 familieportretten,wat eraan voorafging en wat er volgde ,speelt het leven van Anna zich af.In meer of mindere mate alles wat Trudy ervaren heeft.
Tot slot:
Leren mensen nooit van alle verschrikkingen?

Dinsdagvrouwen

Monika Peetz

Roman van de Duitse, in Amsterdam wonende, redacteur Monika Peetz [1963]. In Duitsland werd de roman een bestseller. Het verhaal gaat over vijf hoogopgeleide vriendinnen die elkaar vijftien jaar geleden op Franse les leerden kennen. Iedere dinsdagavond dineren 'de dinsdagvrouwen' met elkaar in hun favoriete restaurant. Een keer per jaar maken Estelle, Eva, Kiki, Judith en Caroline een uitstapje. Als de man van Judith overlijdt, vindt ze zijn pelgrimsdagboek en besluit het laatste, ontbrekende stukje route naar Lourdes te lopen. De vier andere vrouwen vergezellen haar. Tijdens de tiendaagse voettocht blijkt dat de aanwijzingen in Arne's dagboek niet kloppen. Caroline en Estelle gaan op onderzoek uit en ontdekken de waarheid, die niet alleen Judith en Arne aangaat, maar ook het leven van Caroline en zelfs de vriendschap van de dinsdagvrouwen op losse schroeven zet. Zoals bij veel pelgrimages komen de vrouwen zichzelf tegen en ondergaan een verandering in hun leven. Roman over vrouwenvriendschap, conflicten, intriges en bedrog voor een groot vrouwelijk publiek.

De Paardenjongen

Rupert Isaacson

Rowan, het zoontje van Rupert maakt lastig contact en is ook achter met praten. Als hij en zijn vrouw horen dat Rowan autistisch is stort hun wereld in. Rowan heeft vreselijke krijsbuien waarbij hij zo over zijn toeren raakt dat hij moet overgeven. Soms heeft het hypergevoelige zenuwen. Een lakentje voelt dan aan als een betonblok op zijn lichaam. Alleen als hij samen met Rupert op een paard zit wordt hij enigszins rustig.

Rupert Isaacson weet op overtuigende wijze de wanhoop over te brengen die het leven met Rowan met zich meebrengt. Het jezelf afvragen of het ooit beter wordt dan het is. Zal hij ooit zindelijk worden, vriendjes maken, goed praten? En daar komt bij dat hij helder beschrijft hoe Rowan tekeer kan gaan. Het moet voor een ouder verschrikkelijk zijn om je kind zo mee te maken en er weinig aan te kunnen doen. Dat maakt het verhaal alleen al heel interessant om te lezen.

Ondanks dat Rowan overkomt als een kind dat heel moeilijk is lukt het Isaacson ook Rowan sympathiek te maken. Hij laat zien dat Rowan verandert en op zijn beurt ook zijn best doet. En door kleine gebaren tot liefde in staat is. De reis die ze ondernemen laat heel mooi zien hoe ouders door een ongebruikelijke keuze het beste voor hun kind willen. Ook al weten ze niet precies wat ze zullen bereiken en of ze iets bereiken. Hun reis is ook gefilmd en uitgebracht als documentaire. De paardenjongen is een vaak met humor beschreven ongewone reis naar genezing van een jongetje dat gevangen zit in zijn autisme. En dat jongetje, maar ook zijn ouders, gun je een beter leven.

Logboek van een onbarmhartig jaar

Connie Palmen


Logboek van een onbarmhartig jaar

is het relaas van een vrouw die haar man heeft verloren. Het is een verslag van de rouw van Palmen, maar ook gedeeltelijk een portret van Van Mierlo zoals Palmen hem kende. Van Mierlo is een liefdevolle man, slim, belezen, welbespraakt, oprecht; kortom alles wat bij alle hedendaagse politici ontbreekt en wat iedereen verlangt van zijn of haar levensgezel.
In 1999, bijna vier jaar na de dood van Ischa Meijer, die toen haar geliefde was, begon schrijfster Connie Palmen (1955) een relatie met de oprichter van D66 en oud-minister van Buitenlandse Zaken Hans van Mierlo. Ze scheelden 24 jaar, hij was niet gezond, moest een levertransplantatie ondergaan en waarschuwde haar dat hun liefde misschien niet lang kon duren. Zou de hypersensitieve, zich extreem afhankelijk voelende schrijfster het overleven als ze voor een tweede maal weduwe werd? Na Meijers overlijden schreef ze de autobiografische roman I.M. waarin ze het uitschreeuwde van de pijn over het gemis van haar geliefde zonder wie ze niet verder kon. Tot Van Mierlo in haar leven kwam. Ze werden intens gelukkig. Toen ze 11 jaar en 11 dagen samen waren, trouwden ze op 11-11-2009, hij 78 jaar oud, zij 54. Vier maanden later, op 11 maart 2010, stierf hij. (Elsbeth Etty)

De lezer moet weten hoe groot en uniek de liefde van Van Mierlo voor Palmen is geweest.
Het is jammer dat haar voortdurende gedram over de liefde van Hans voor haar, met
zelfs de hele speech toen ze 50 werd.. met dit manifeste denken van de schrijfster
schept ze afstand tussen haar verhaal en de lezer. Nadeel is dan weer dat haar boek je beduidend minder raakt. De tragiek blijft te particulier. Hans’ dood blijft Connies verlies, wordt niet het onze.

We vinden de publicatie van dit boek te typeren als exploitatie van een intieme gebeurtenis. Het verlies van een dierbare partner werd naar inzicht van een van ons wel herkenbaar neergeschreven, de machteloosheid en de woede. De schrijfster gebruikt hiervoor geen verheven taal; helaas is het de taal van e-mails en kattebelletjes, verslagen en nieuwsberichten, geen proza dat ontroert of dat je binnenvoert in het gemoed van een ander.

Gestameld liedboek

Erwin Mortier

• De schrijver vangt zijn moeders dementie in sensitief en verfijnd proza. De fraaie zinnen waarin hij de aftakeling inkleedt, zorgen juist voor een onverwacht schril effect.

Niets dan taal

"Mijn moeder heeft me vandaag een stofbeurt gegeven, ze meende dat ik een meubel was. Misschien een ladekast of een oud fornuis. Ze ging met een helgeel doekje over de knopen in mijn hemd, naar mijn hals toe, wimpelde ermee rond mijn oren, stofte mijn kin af. Toen gaf ze een teken dat ik mijn mond moest openen – en propte daar de stoflap in en vergat ons."

Zo begint Gestameld liedboek en meteen is duidelijk waarom Mortier in 2009 de Tzum-prijs won voor mooiste zin. De openingszin ontroert me. Een moeder die door de Alzheimer haar zoon niet meer herkent. Maar de zinnen die volgen zijn sensitief. Een moeder die, ondanks haar vergeetachtigheid, lichamelijk contact heeft met haar zoon.

Het is de taal die centraal staat in zijn werk. Dat is ook de reden waarom ik als lezer altijd weer terugkeer naar het werk van deze schrijver. De zinnen van Mortier zijn als barokke kastelen, vol details waarop je niet uitgekeken raakt. Zijn werk leent zich dan ook voor eindeloos herlezen. De taal is sensitief, met een duidelijke Vlaamse inslag, doordesemd van metaforiek en met een zweem van humor.(tzum)